Wali weebuuzizza ekifuula dizayini y’ekiteeteeyi ky’oyagala ennyo okuwangaala ennyo? Oba ebyuma eby’obujjanjabi bifuulibwa ebigonvu naye nga binywevu? Eky’okuddamu kiri nti plastisol. Ekintu kino ekikola ebintu bingi buli wamu, okuva ku ngoye okutuuka ku bintu eby’obujjanjabi, naye batono abamanyi kye kiri. Mu post eno, ojja kuyiga plastisol kye ki, enkozesa yaayo eya bulijjo, n’ebintu byayo eby’enjawulo.
Okutegeera plastisol .
Plastisol ye polimeeri ekola ebintu bingi, erimu amazzi. Okusinga ekolebwa mu PVC resin. Byongerwako ‘plasticizer package’ ne ‘stabilizer package’. Bwe kibuguma, kifuuka ekikalu ekigonvu era ekiwangaala. Ekozesebwa nnyo mu makolero mangi omuli engoye n’ebyuma eby’obujjanjabi. Enkola yaayo ey’okukola eddagala esobozesa okulongoosebwa. Obugumu, obutonde, n’okutegeera obulungi byonna bisobola okutereezebwa.
Ebyafaayo ensibuko .
Ensibuko ya Plastisol erondoola Ssematalo II. Omupiira gwali gugabanyizibwamu, n’olwekyo kyetaagisa ebirala. Plastisol yafuuka ekintu eky’enjawulo. Oluvannyuma lw’olutalo, enkozesa yaayo yagenda mu maaso n’okukula. Amakolero gaasanga nga ga mugaso mu kusaba kungi. Ekiseera bwe kyagenda kiyitawo, omulimu gwa Plastisol gwagaziwa. Kati erimu mu bintu ebya bulijjo. Okukula kuno kulaga obusobozi bwakwo n’omugaso gwayo.
plastisol kikolebwa ki?
Plastisol, ekizigo eky’obuveera ekikola ebintu bingi era ekikozesebwa ennyo, okusinga kikolebwa mu PVC resin. Ekirungo kino eky’obuveera ekikoleddwa mu buveera kiva mu munnyo ne ethylene, nga kinywa amaanyi matono ate nga kivaamu ebifulumizibwa ebitono okusinga ebintu ebirala bingi eby’obuveera. PVC’s versatility esobozesa okukolebwa nga nnene oba nga ngonvu, nga nkalu oba nga efuukuuse, era nga mu practically langi yonna eyinza okulowoozebwako.
Okusobola okutuukiriza eby’obugagga ebyetaagisa, ebiveera biteekebwa mu PVC resin. Ebintu bino bikendeeza ku buzito bw’omutabula, ne bigonvuwa ate nga bigonvu. Zikola nga zisaanuuka mu polimeeri ne zijjuza ekifo ekiri wakati w’obutundutundu, ne zizisika nga zeeyongera okwawukana. Gy’okoma okugattako obuveera, plastisol gy’ekoma okunyirira.
Mu buwangwa, ebiveera ebiva mu phthalate byakozesebwa mu kukola plastisol. Wabula olw’okweraliikirira okweyongera olw’akabi akayinza okubaawo mu bulamu, abakola ebintu bangi bakyusizza ne badda ku nkola endala ezitaliimu phthalate. Enkola zino ez’obutonde bw’ensi zisobozesa okutondawo ebintu ebisinga okuba eby’obukuumi, ebisinga okuwangaala mu plastisol.
Ng’oggyeeko PVC resin ne plasticizers, plastisol era erimu ‘stabilizer package’. Ekitundu kino ekikulu kiyamba okuziyiza okuvunda kwa PVC mu kiseera ky’okukola era kikakasa obuwangaazi bw’ekintu ekisembayo.
Ebirungo ebirala eby’okwongerako, gamba nga:
Ayinza okuyingizibwa mu nsengekera ya plastisol. Ebirungo bino ebigattibwamu bisobola okutumbula eby’obugagga ebitongole, nga okuwangaala oba langi, okusinziira ku ngeri gy’ogenderera okukozesaamu.
Ebintu bya plastisol .
Embeera y’amazzi ku bbugumu erya bulijjo .
Plastisol mazzi ga bbugumu ku bbugumu erya bulijjo. Kikulukuta mangu era osobola okukiyiwa mu bikuta. Embeera eno ey’amazzi egifuula ey’enjawulo. Tusobola okugibumba mu ngeri ez’enjawulo.
Visco-Elastic Properties .
plastisol alina obutonde bwa visco-elastic. Kyeyisa ng’amazzi n’ekikalu. Obutonde buno obw’emirundi ebiri bukulu nnyo. Kisobozesa plastisol okubeera nga ekyukakyuka naye nga ewangaala.
Enkola ya gelation nga efumbiddwa waggulu wa 160°C .
Bwe kibuguma waggulu wa 160°C, plastisol afuna gelation. Kikyuka okuva mu mazzi ne kifuuka ekikalu. Enkola eno yeetaagibwa nnyo mu kutondawo ebintu ebisembayo. Ekintu ekyo kifuuka kya maanyi era nga kinywevu.
Ebbugumu erikola obulungi ku bintu ebyagala .
Ebbugumu erisinga okukola ku plastisol liri ku 175°C. Ku bbugumu lino, etuuka ku bbalansi entuufu. Kifuuka ekikyukakyuka naye nga kya maanyi. Okufumbisa okutuufu kukakasa omulimu ogusinga obulungi.
viscosity n’enkolagana yabwo n’ebirimu ebijjuza n’omutindo .
Plastisol's viscosity esinziira ku birimu ebijjuza. Ebirungo ebijjuza ebingi byongera ku buzito (viscosity). Omutindo gwa fillers nagwo gukulu. Fillers ennungi zikakasa okutambula obulungi. Okutereeza ebijjuza kikyusa eby’obugagga bya Plastisol.
Obukakanyavu n’enkolagana yaakyo ku buveera n’ebirimu ebijjuza .
Obugumu bwa plastisol businziira ku buveera n’ebijjuza. Ekirungo ekisingawo ku buveera kitegeeza obukaluba obutono. Ebijjuzo ebisingawo bitegeeza okukaluba okusingawo. Okubalansiza ebitundu bino kikulu. Kikakasa nti omutendera gw’obugumu ogweyagaza.
rheological properties n’obukulu bwabyo mu nkola ez’enjawulo .
Ebirungo ebikola omubiri (rheological properties) bikulu nnyo eri plastisol. Zisalawo engeri gye zikulukutamu n’okukyukakyuka. Enkola ez’enjawulo zeetaaga eby’obugagga eby’enjawulo. Ku bizigo, obuzito obutono bwetaagisa. Ku kubumba, viscosity ey’omu makkati y’esinga obulungi. Okutereeza eby’obugagga bya rheological kikakasa omulimu omutuufu.
Mu bufunze emmeeza
| y'ebintu | Ennyonnyola | Obukulu . |
| Embeera y’amazzi . | Ebbugumu ly'ekisenge . | Kyangu okubumba . |
| Visco-Elastic . | yeeyisa nga amazzi ate nga nkalu . | okukyukakyuka n’okuwangaala . |
| gelation . | waggulu wa 160°C . | Okunyweza ebintu . |
| Ebbugumu erikola . | Around 175°C . | Omulimu ogusinga obulungi . |
| Viscosity . | Ebikwatagana n'ebijjuza . | Akwata ku kutambula n’okukozesa . |
| Obukakanyavu . | Ebikwatagana n'ebiveera n'ebijjuza . | Okusalawo okunyweza . |
| Rheology . | Okukulukuta n’okukyukakyuka . | Enkola eyeetongodde ku kukozesa . |
Plastisol akolebwa atya?
Enkola y’okukola plastisol erimu emitendera emikulu egiwerako. Ekisooka, PVC resin etabuddwa n’obwegendereza ne plasticizer package n’ebirungo ebirala ebigattibwamu. Enkola eno ey’okutabula kikulu nnyo okukakasa nti ebirungo byonna bitabuddwamu ebirungo byonna.
Okusobola okutuuka ku kutabula okulungi n’okwewala okukuŋŋaanyizibwa, abakola ebintu balina okulowooza ku bintu nga:
Omutindo gw’okusala, oba omutindo omutabula kwe gutabuddwa, gukola kinene mu mutindo gw’ekintu ekisembayo. Singa omuwendo gw’okusala guba mutono nnyo, ebirungo biyinza obutakwatagana bulungi, ekivaako okuzimba oba obutakwatagana mu plastisol.
Mu ngeri y’emu, ensengekera ebitundu mwe byongezebwamu esobola okukosa enkola y’okutabula. Abakola ebintu batera okusooka okugattako eddagala eriweweeza ku buveera ku PVC resin, ne baddako ebitereeza n’ebirungo ebirala. Omutendera guno guyamba okukakasa nti enkola y’okutabula enyuma era ennungi.
Ebyuma ebikozesebwa mu kukola plastisol nabyo bikola kinene ku kintu ekisembayo. Ebitabula ebirina obunene, sipiidi, n’ensengeka ebituufu byetaagisa okutuuka ku plastisol ekwatagana era ow’omutindo ogwa waggulu.
| Ebikozesebwa | mu kukola ku kukola plastisol . |
| Size y'omutabula . | Akakasa okugatta ebirungo ebituufu . |
| Sipiidi y'omutabula . | Akwata ku muwendo gw'okusala n'okutabula obulungi . |
| Ensengeka y'omutabula . | ekosa obutafaanagana bw’omutabula . |
Nga bafuga n’obwegendereza enkyukakyuka zino, abakola basobola okufulumya plastisol etuukana n’ebisaanyizo ebitongole eby’okukozesa eby’enjawulo. Ka kibeere kya kukuba ku ssirini, okunyiga oba okusiiga, enkola y’okufulumya erina okulongoosebwa okusobola okutuuka ku bintu by’oyagala.
'Ekisumuluzo ky'okukola plastisol okutuuka ku buwanguzi kiri mu kutegeera n'okulongoosa enkola y'okutabula.' - John Smith, Omukugu mu plastisol
Ebika bya plastisol n'okubikozesa .
Enzirukanya y’okubumba plastisol .
Enzirukanya y’okubumba plastisol ekozesebwa mu kukola ekitundu ekirimu ebituli. Ekola ebintu nga ddole n’ebifaananyi eby’okuyooyoota. Enkola eno esobozesa ebintu ebikwata ku nsonga eno mu bujjuvu era nga biwangaala. Enkola eno erimu okuyiwa plastisol mu bikuta n’okuzikyusakyusa. Kino kikakasa n’okusiiga n’okutondebwa obulungi.
Ebizigo .
Ebizigo bya plastisol bikuuma ebintu eby’enjawulo. Zikozesebwa ku byuma ne keramiki. Ebizigo bino biziyiza okukulukuta. Plastisol era aziyiza ebikozesebwa n’emikono. Kitera okusangibwa ku bikozesebwa mu ffumbiro okwongera okuwangaala. Obukuumi buno bwongera ku bulamu bw’ebintu ebya bulijjo.
Ebizigo by’olugoye .
Plastisol akozesebwa okusiiga ebiwuzi eby’obutonde n’eby’obutonde. Kisangibwa mu ngatto n’obugoye bw’oku mmeeza obutayingiramu mazzi. Tarpaulins era zikozesa ebizigo bya plastisol. Kiyinza n’okusiigibwa ku mpapula. Kino kikola wallpapers ez’okwewunda n’ebintu ebirala. Ebizigo biwa obuwangaazi n’okuziyiza.
Okusengejja plastisol .
Plastisol kyetaagisa nnyo mu kukola ffilta. Ekozesebwa mu byuma ebisengejja empewo, petulooli n’amazzi. Amakolero g’emmotoka n’emmere geesigamye ku ffilta zino. plastisol ekakasa nti zikola bulungi. Ebisengejja bino biwangaala era bigumira okwambala. Zikulu nnyo mu mpewo ennongoofu n’amazzi.
Crystal plastisol .
Crystal plastisol mutangaavu. Ekozesebwa ku bintu eby’okwewunda n’ebintu ebitumbula. Label lamination era efunamu okuva mu plastisol eno. Obutonde bwayo obutangaavu bugifuula ennungi ennyo okulaga dizayini. Crystal Plastisol eyongera okutunula obulungi ku bintu eby’enjawulo.
Ebiwandiiko ebiraga nti .
Plastisol labels ziwangaala ate nga zikyukakyuka. Zikozesebwa ku ngatto n’engoye. Ebiwandiiko bino bigumira okwambala n’okukutuka. plastisol ekakasa nti zisigala nga tezifudde. Ye nkola esinga okwettanirwa mu kussaako obubonero obw’omutindo ogwa waggulu. Ebiwandiiko bino bikuuma endabika yaabyo ng’obudde bugenda buyitawo.
Semi-elastic plastisol .
Semi-elastic plastisol ekozesebwa mu by’okuzannyisa. Ekola ebintu ebiwanvu (elastic) n’ebintu ebiwangaala. Plastisol eno yeetaagibwa nnyo mu by’okuzannyisa ebitali bya bulabe era ebiwangaala. Omulimu gw’okuzannyisa gukyesigamya ku bintu eby’enjawulo. Ekyukakyuka ate nga ya maanyi, ekigifuula etuukiridde ku by’okuzannyisa by’abaana.
Obujjanjabi bwa silikoni plastisol .
Obujjanjabi bwa silicone plastisol alina latex-like feel. Kiba kigonvu nnyo ate nga kigonvu. Ekitongole ekikola ku by’eddagala kikikozesa ku bintu eby’obujjanjabi. Ebintu eby’okuzannyisa nabyo biganyulwa mu bintu byakyo. Plastisol eno ekuwa okukyukakyuka okunene n’okubudaabudibwa. Kirungi nnyo okukozesebwa mu ngeri ey'obwegendereza.
Okukuba ebitabo ku ssirini plastisol .
Screen printing plastisol ekozesebwa mu ngoye. Kituukira ddala ku kukuba ku lugoye oluddugavu. Yinki tezikala, zisigala nga zikulukuta. Kino kikakasa nti okukyusibwa okutuufu ku lugoye. Omutindo gwa langi gusigala waggulu. It’s a favorite in the textile industry olw’obwesigwa bwayo.
Ecological plastisol .
Ecological plastisol eyamba ku butonde bw’ensi. Terimu phthalates ne PVC. Enkola eno ey’okusobola okuwangaala yeeyongera okwettanirwa. Ewa emigaso gye gimu nga temuli ddagala lya bulabe. Amakolero gagenda mu maaso n’okugenda mu maaso n’okukola ebimera ebirabika obulungi (greener options). Ecological plastisol kitundu ku nkyukakyuka eno ennungi.
Mu bufunze Table
| Ekika kya plastisol | applications . |
| Okubumba okukyusakyusa . | Dolls, Ebifaananyi eby'okuyooyoota . |
| Ebizigo . | Ebyuma, Obukuumi bwa Ceramic, Ebikozesebwa mu Kuziyiza Ebiziyiza, Ebikozesebwa mu Kitchen |
| Ebizigo by’olugoye . | Engatto, Obugoye bw'oku mmeeza, Tarpaulins, Wallpapers eziyooyoota |
| Okusengejja plastisol . | Empewo, petulooli, ebyuma ebisengejja amazzi eby'emmotoka, amakolero g'emmere |
| Crystal plastisol . | Ebintu eby'okwewunda, Ebintu ebitumbula, Label Lamination |
| Ebiwandiiko ebiraga nti . | engatto n'engoye ebiwandiiko . |
| Semi-elastic plastisol . | Eby'okuzannyisa . |
| Obujjanjabi bwa silikoni . | Ebintu eby'obujjanjabi, eby'okuzannyisa . |
| Okukuba ebitabo ku ssirini . | Okukuba ebifaananyi ku ssirini y’eby’okwambala ku lugoye oluddugavu . |
| Ecological plastisol . | Ebintu ebisobola okuwangaala, ebitaliimu phthalate, ebitaliimu PVC |
Enkola z'okukozesa plastisol .
Okusiiga okusiiga mu dip .
Dip-coating nkola emanyiddwa ennyo ey’okukozesa plastisol ku bintu eby’enjawulo. Enkola eno erimu okusooka okubugumya ekintu n’oluvannyuma n’okinnyika mu kibbo kya plastisol ow’amazzi. Ebbugumu eriva mu kintu lireetera plastisol okutuuka ku gel n’okunywerera ku ngulu.
Ensonga eziwerako zisobola okukosa obuwanvu bw’ekizigo kya plastisol:
Ebbugumu erisooka okubuguma .
Obudde bw'okunnyika .
Obuzito bwa plastisol .
Nga batereeza enkyukakyuka zino, abakola basobola okutuuka ku buwanvu bw’okusiiga obweyagaza olw’okukozesa kwabwe okwetongodde.
Okubumba .
Okubumba y’enkola endala eya bulijjo ey’okukola plastisol mu bintu eby’enjawulo. Enkola y’okubumba okuyiwa erimu okujjuza ekibumbe n’amazzi ga plastisol n’oluvannyuma n’ogifumbisa okutuusa lw’ekola ggelu. Bwe kimala okunnyogoga, ekitundu kya plastisol ekinywezeddwa kiggyibwa mu kibumba.
Ebintu ebikolebwa mu plastisol ebibumbe osobola okubisanga mu makolero mangi:
Enkola y’okubumba ey’enjawulo esobozesa okutondawo ebintu bya plastisol ebitabalika.
Okukuba ebifaananyi ku ssirini n'okutambuza ebbugumu .
Okukuba ebifaananyi ku ssirini n’okutambuza ebbugumu nkola ezimanyiddwa ennyo ez’okukozesa plastisol mu mulimu gw’okukola engoye. Okukuba ebifaananyi ku ssirini kuzingiramu okukaka yingi ya plastisol okuyita mu ssirini y’akatimba ku lugoye. Yinki olwo n’ekola gels n’ekwatagana n’ebiwuzi nga efunye ebbugumu.
Okutambuza ebbugumu kukozesa enkola efaananako bwetyo. Yinki ya plastisol ekubibwa ku lupapula olw’enjawulo olukyusa n’oluvannyuma n’ogisiiga ku lugoye nga bakozesa ebbugumu ne puleesa. Enkola eno esobozesa okukola dizayini ezisingako obuzibu n’ebiseera eby’amangu eby’okufulumya.
| Enkola | Ebirungi | Ebizibu . |
| Okukuba ebifaananyi ku ssirini . | okuwangaala, okukola ebintu bingi . | Enteekateeka etwala obudde . |
| Okutambuza ebbugumu . | Dizayini enzijuvu, sipiidi . | Okusinga okuwangaala okusinga screen-printing . |
Mu nkomerero, okulonda wakati w’okukuba ebifaananyi n’okutambuza ebbugumu kusinziira ku byetaago ebitongole ebya pulojekiti, gamba ng’obuzibu bwa dizayini, okuwangaala, n’obwangu bw’okufulumya.
Ebirungi ebiri mu plastisol .
Plastisol yeewaanira ku birungi bingi ebigifuula eky’okulonda eky’enjawulo mu nkola ez’enjawulo. Ekimu ku birungi byayo ebisinga okweyoleka bwe busobozi bwayo obw’okukwataganya langi. Plastisol esobola okukolebwa kumpi mu langi yonna, ekisobozesa abakola ebintu okukola ebintu ebikwatagana obulungi n’obulungi bwabyo.
Enkizo endala eya plastisol ye soft and comfortable feel yaayo. Eky’obugagga kino kigifuula ennungi ennyo mu kusaba awali obumanyirivu obw’okukwata obulungi kikulu, gamba nga:
emikono gy’ebikozesebwa .
Ebitundu by'ebintu eby'okuzannyisa .
Ebintu by'omunju ebikwata .
Plastisol’s soft texture ekakasa nti abakozesa bagikwata bulungi era nga banywevu.
Plastisol era ayolesa eby’obugagga ebirungi ennyo eby’okutta amaloboozi. Bwe kisiigibwa ku bitundu by’ebyuma, kiyinza okukendeeza ennyo ku maloboozi n’okukankana. Engeri eno ya mugaso nnyo mu kukozesa mmotoka n’amakolero, okukendeeza ku bucaafu bw’amaloboozi kye kikulu.
Ng’oggyeeko obusobozi bwayo obw’okutta amaloboozi, Plastisol ekuwa obuziyiza bw’amasannyalaze obw’enjawulo n’okuziyiza omusana. Amaanyi gaayo aga dielectric aga waggulu n’obutonde obutakola bifuula okulonda okutuukiridde eri ebitundu by’amasannyalaze ne waya. Ebizigo bya plastisol bisobola okwekuuma obutasalako, amasannyalaze, n’obulabe obulala.
Obuziyiza bwa plastisol n’obuziyiza bw’okukulukuta y’enkizo endala ey’amaanyi. Kiyinza okugumira okukwatibwa eddagala ery’enjawulo omuli asidi ne alkali. Obuwangaazi buno bufuula plastisol okusaanira okukozesebwa mu mbeera enzibu, nga:
| Environment | plastisol advantage . |
| Amakolero . | Okuziyiza eddagala . |
| ebweru . | UV okutebenkera . |
| Marine . | Okuziyiza okukulukuta . |
Plastisol okukuba n’okuziyiza okwambala nabyo byeyoleka bulungi. Obutonde bwayo obukaluba, obugonvu bugisobozesa okunyiga ebiwujjo n’okugumira enfunda eziwera nga tezikutuse oba okukutuka. Obuwangaazi buno bwa mugaso nnyo naddala ku bintu ebirina okukwatibwa oba situleesi enfunda eziwera, gamba ng’ebikwata ku bikozesebwa n’ebitundu ebikola ebintu by’omu nnyumba.
N’ekisembayo, obusobozi bwa Plastisol obw’okusiiga ebifaananyi bufuula ekintu eky’omuwendo mu kukozesa okusiiga okw’okubiri. Kiyinza okukozesebwa okukuuma ebitundu ebimu eby’ekintu mu kiseera ky’okusiiga ebizigo ebirala oba okumaliriza. Okusiiga kuno okusunsula kukakasa okumaliriza okuyonjo, okutuufu ku kintu ekisembayo.
Mu bufunzi
Plastisol kintu ekikola ebintu bingi era nga kikozesebwa nnyo. Kisangibwa mu ngoye, ebyuma eby’obujjanjabi, eby’okuzannyisa n’ebirala. Okutegeera eby’obugagga bya Plastisol n’okukozesebwa kikulu nnyo. Engeri zaayo ez’enjawulo zigifuula ey’omuwendo ennyo mu makolero mangi. Enkulaakulana mu biseera eby’omu maaso mu tekinologiya wa plastisol zisuubiza n’okusingawo. Ebiyiiya byolekedde okussa essira ku kuyimirizaawo n’okutumbula omulimu. Omulimu gwa Plastisol mu bintu ebya bulijjo gugenda kweyongera okukula. Okusigala nga omanyi emize gino kikulu. Obumanyirivu n’obusobozi bwa plastisol n’obusobozi bwe bunene.
